Το ντοματίνι (ή τοματίνι) είναι από τα πλέον αγαπημένα κηπευτικά που καλλιεργούμε κάθε καλοκαίρι για να απολαμβάνουμε σε υπέροχες σαλάτες και φαγητά. Το ντοματίνι αποτελεί μία ιδιαίτερα εύκολη και ανθεκτική καλλιέργεια, ιδανική για πρωτάρηδες κηπουρούς, όπως και για μικρά παιδιά που λατρεύουν να κόβουν και να δοκιμάζουν τους καρπούς τους.

Τα ντοματίνια είναι μικρόκαρπες ποκιλίες ντομάτας που τις συγκομίζουμε είτε σε τσαμπί, είτε μεμονωμένα τον κάθε καρπό. Έχουν μεγάλη θρεπτική και διατροφική αξία, όπως άλλωστε και όλες οι ντομάτες, καθώς περιέχουν πολλές βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία. Ας δούμε αναλυτικά ποιες ποικιλίες ντοματινιών μπορούμε να καλλιεργήσουμε, καθώς και συμβουλές για να απολαύσουμε τα πιο νόστιμα ντοματίνια από τον κήπο μας.

1. Ποιες είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες ντοματινιών;

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες ντοματινιών για να καλλιεργήσουμε. Ένας βασικός διαχωρισμός είναι τα ντοματίνια τύπου “τσέρι” με μικρούς σφαιρικούς καρπούς που έχουν συνήθως ελαφρά υπόξινη γεύση και τα ντοματίνια τύπου “βελανίδι” που έχουν επιμήκεις καρπούς σε σχήμα βελανίδι και πιο γλυκιά γεύση. Πολύ γνωστή είναι παραδοσιακή ντόπια ποικιλία Σαντορίνης, η οποία καλλιεργείται άνυδρη στα νησιά του Αιγαίου. Αν και έχει χοντρή φλούδα, διαθέτει μοναδική αρωματική γεύση, νόστιμη σάρκα και γίνεται υπέροχη λιαστή. Εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους πιο απαιτητικούς φίλους της γαστρονομίας, παρουσιάζουν τα κίτρινα ντοματίνια, πολύ παραγωγική και ανθεκτική ποικιλία με μία ιδιαίτερη γλυκιά γεύση, τα πράσινα τοματίνια με σχετικά υπόξινη γεύση, καθώς και τα μαύρα (μωβ-ιώδη) ντοματίνια που διαθέτουν ένα πολύ ξεχωριστό άρωμα που θυμίζει παλιά παραδοσιακή ποικιλία ντομάτας.

2. Τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια του ντοματινιού για να καρποφορήσει;

Τα ντοματίνια αγαπούν τον ήλιο και χρειάζονται αρκετή έκθεση σε ηλιοφάνεια για να δώσουν μεγάλη παραγωγή από νόστιμους και ζουμερούς καρπούς. Μπορούν να καλλιεργηθούν και σε ημισκερές θέσεις, ωστόσο θα μας δώσουν μικρότερες αποδόσεις. Τα ντοματίνια αναπτύσσονται σε διάφορους τύπουν εδαφών, αρκεί να έχουν καλή αποστράγγιση, και δίνουν καλύτερη παραγωγή όταν καλλιεργούνται σε αφράτα και γόνιμα χώματα. Για τη βελτίωση του εδάφους πριν τη φύτευση, ενσωματώνουμε αρκετή οργανική ουσία μέσα σε κάθε λάκκο, σε μορφή κομπόστ ή καλά χωνεμένης κοπριάς, καθώς και βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε κάλιο.

3. Πότε φυτεύουμε τα ντοματίνια και σε τι αποστάσεις;

Κατάλληλη εποχή για να φυτέψουμε τα ντοματίνια είναι στα μέσα της άνοιξης για να μας δώσουν παραγωγή μέσα στο καλοκαίρι. Αν τα φυτέψουμε στις αρχές καλοκαιριού, θα έχουμε όψιμη συγκομιδή ντοματινιών μέσα στο φθινόπωρο. Αξίζει να σημειώσουμε πως τα ντοματίνια είναι ανθεκτικότερα από τις μεγαλόκαρπες ποικιλίες ντομάτας, τόσο ως προς τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, καθώς και στις πρώτες παγωνιές του χειμώνα. Κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης για τα ντοματία είναι: ένα μέτρο μεταξύ των φυτών και δύο μέτρα μεταξύ των γραμμών φύτευσης. Eίναι πολύ σημαντικό να αποφεύγουμε τις πυκνές φυτεύσεις καθώς έτσι το φυτό έχει καλύτερη ανάπτυξη, λιγότερες προσβολές από ασθένειες και καλύτερη παραγωγή.

4. Πόσο συχνά χρειάζονται πότισμα τα ντοματίνια;

Τα ντοματίνια θέλουν τακτικά ποτίσματα για να μας χαρίσουν πλούσια και παρατεταμένη καρποφορία ενώ παρουσιάζουν προβληματική ανάπτυξη όταν υποφέρουν από έλλειψη νερού. Πότίζουμε οπωσδήποτε κάθε δυο μέρες την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού που έχουμε υψηλές θερμοκρασίες και κάθε τρεις μέρες την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου. Κατά την περίοδο της άνθισης των ντοματινιών, αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα γιατί μπορεί να προκαλέσει πτώση των ανθέων και μειωμένη παραγωγή. Επίσης, το καθημερινό πότισμα tvn ντοματινιών μπορεί να προκαλέσει σαπίσματα στη ρίζα λόγω προσβολής από την ασθένεια του φουζάριου και έτσι το φυτό μας να φαίνεται μαραμένο ενώ έχει πρόσφατα ποτιστεί.

5. Κάθε πότε θέλει λίπασμα η καλλιέργεια του ντοματινιού;

Τα ντοματίνια χρειάζονται θρεπτικά στοιχεία και λίπασμα για να δώσουν καλή παραγωγή. Για τη λίπανση των ντοματινιών, προσθέτουμε κάθε μήνα πλήρες βιολογικό λίπασμα, ενισχυμένο με κάλιο για να έχουμε νόστιμους και ζουμερούς καρπούς. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι σε αντίθεση με τις μεγαλόκαρπες ντομάτες, τα ντοματίνια δεν παρουσιάζουν συχνά το φαινόμενο της ξηρής κορυφής, δηλαδή να μαυρίζει το κάτω μέρος των καρπών λόγω έλλειψης ασβεστίου.

6. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν τα ντοματίνια;

Τα ντοματίνια αν και πιο ανθεκτικά, προσβάλλονται από τις ίδιες μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν και την καλλιέργεια της ντομάτας. Στις ασθένειες αυτές, συμπεριλαμβάνεται ο περονόσπορος, το ωίδιου της ντομάτας και η αλτερνάρια. Για την αντιμετώπιση των ασθενειών που προσβάλλουν τα ντοματίνια, σκονίζουμε με θειοχαλκίνη και θειάφι ή ψεκάζουμε με βρέξιμο (υδατοδιαλυτό) χαλκό και θειάφι. Εναλλακτικά, σε προληπτικό επίπεδο αντιμετώπισης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτοσχέδιο σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα σε 2 λίτρα νερό για να ψεκάσουμε το φύλλωμα και τους καρπούς των ντοματινιών.

Η καλλιέργεια του ντοματινιού προσβάλλεται από τα έντομα του αλευρώδη, της βρωμούσας και της μελίγκρας, καθώς και από τον τετράνυχο. Για την αντιμετώπιση των εντόμων ψεκάζουμε με βιολογικά εντομοκτόνα αλάτων καλίου ή φυσικής πυρεθρίνης που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, σε περιπτώσεις ήπιας προσβολής μπορούμε να ψέκασουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό. Η καλλιέργεια του ντοματινιού δεν προσβάλλεται ιδιαίτερα από την τούτα της ντομάτας, του εντόμου που κάνει μεγάλη ζημιά στο φύλλωμα και στους καρπούς σε καλλιέργειες ντομάτας.

7. Χρειάζονται στήριξη τα ντοματίνια για να αναπτυχθούν;

Οι περισσότερες ποικιλίες ντοματινιών είναι αναρριχώμενες και αναπτύσσονται σε ύψος που φτάνει 1,5-2 μέτρα. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να υποστηλώσουμε τα ντοματίνια με διάφορα υλικά όπως πλαστικές βέργες, φυσικά καλάμια ή καλάμια μπαμπού. Μια άλλη κατασκευή που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι ένα ανοξείδωτο μεταλλικό πλέγμα σε σχήμα κυλίνδρου, το οποίο βοηθάει να αναπτυχθούν καλύτερα και να μην έχουν προβλήματα με τον αέρα, καθώς και με το αυξημένο βάρος των ντοματινιών. Για σωστή στήριξη, δένουμε τους βλαστούς των ντοματινιών με ελαστικό σχοινί πάνω στα υποστηλώματα προσεκτικά, ώστε να μην τους τραυματίσουμε ή να τους σπάσουμε. Μία άλλη τεχνική για την στήριξη των ντοματινιών που χρησιμοποιείται στα θερμοκήπια είναι να δεθούν τα φυτά με ειδικό σπάγγο που θα προσδεθεί με τη σειρά πάνω σε ένα επιμήκες σύρμα που έχει τοποθετηθει οριζόντια κατά μήκος των φυτών σε ύψος 2 μέτρα.

8. Χρειάζεται κλάδεμα η καλλιέργεια ντοματινιού;

Η καλλιέργεια του ντοματινιού χρειάζεται κλάδεμα για να έχουμε καλύτερη παραγωγή. Το κλάδεμα του ντοματινιού περιλαμβάνει κορφολόγημα όταν το φυτό φτάσει σε μεγάλο ύψος και δεν είναι εύκολο να το φροντίσουμε, αφαίρεση πλευρικών βλάστων που δεν καρποφορούν καθώς και απομάκρυνση φύλλων που βρίσκονται κοντά στο έδαφος του φυτού για να έχουμε καλύτερο αερισμό και μειωμένη προσβολή από ασθένειες. Παράλληλα, επειδή τα ντοματίνια δίνουν συνήθως πολλούς καρπούς που δεν μπορούν να τους μεγαλώσουν και να τους ωριμάσουν ικανοποιητικά, μια μικρή αραίωση των καρπών του φυτού, λίγο μετά την καρπόδεση, βοηθά σημαντικά ώστε τα ντοματίνια μας να αποκτήσουν μεγαλύτερο μέγεθος και να έχουν πιο γλυκιά γεύση.

9. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια ντοματινιών

Επειδή τα ντοματίνια πολλαπλασιάζονται πολύ εύκολα με σπόρο, μπορούμε να αφήσουμε λίγους καρπούς ντοματινιών να ωριμάσουν πάνω στο φυτό και να πέσουν στον κήπο στα τέλη του χειμώνα. Από τους σπόρους τους θα φυτρώσουν καινούρια φυτά την επόμενη χρονιά και θα μας δώσουν μία καλή παραγωγή ντοματινιών.